Κάρτες γραφικών PC και Mac: ομοιότητες και διαφορές

Οι μόνες διαφορές μεταξύ της Sapphire 5770 και της Radeon 5770 της Apple είναι το Firmware, η ψήκτρα, και η... τιμή.
Κατασκευαστικά, οι κάρτες γραφικών για PC και για Mac είναι ίδιες. Η μόνη ουσιαστική διαφορά είναι στο firmware που είναι αποθηκευμένο στη ROM της κάρτας. Δεν είμαι ειδικός στο firmware, και έτσι δεν μπορώ να σας πω με ακρίβεια ποιες είναι οι διαφορές. Γενικά το firmware στις κάρτες για PC είναι σχεδιασμένο να υποστηρίζει μόνο το κλασικό BIOS, ενώ το firmware στις κάρτες γραφικών της Apple έχει και υποστήριξη EFI.
Είναι δυνατό να διαβάσουμε και να γράψουμε το περιεχόμενο της ROM μιας κάρτας γραφικών, χρησιμοποιώντας εξειδικευμένα προγράμματα. Αυτά τα προγράμματα ονομάζονται (για ιστορικούς λόγους) firmware flash applications ή εφαρμογές «φλασαρίσματος» της ROM. Η ίδια η Apple κατά καιρούς κυκλοφορεί firmware updates που χρησιμοποιούν ένα τέτοιο πρόγραμμα για να αλλάζουν το firmware του υπολογιστή. Δυστυχώς η εφαρμογή της Apple δεν μπορεί να «φλασάρει» τη ROM μιας κάρτας γραφικών για PC. Για αυτό το σκοπό θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ένα πρόγραμμα ειδικά σχεδιασμένο για την κάρτα. Συνήθως αυτά τα προγράμματα τρέχουν είτε στο DOS είτε στα Windows – φυσικά δεν υπάρχουν εκδόσεις για το Mac OS X, μια και οι κάρτες γραφικών υποτίθεται πως δεν είναι συμβατές με Mac.
Από τη θεωρία στην πράξη
Μια και 130 ευρώ δεν είναι ευκαταφρόνητο πόσο, αποφάσισα πως αντί να αγοράσω αμέσως την ATI Radeon HD 5770 για Mac, θα έψαχνα πρώτα να δω αν υπήρχε τρόπος να χρησιμοποιήσω την ίδια κάρτα για PC. Μετά από λίγο ψάξιμο, βρήκα αυτό το web site που περιγράφει αναλυτικά πως να αλλάξετε το firmware μιας κάρτας γραφικών για PC έτσι ώστε να είναι συμβατή (κατά 90%) με το Mac Pro.
Γιατί λέω «90% συμβατή»; γιατί υπάρχει ένας περιορισμός: οι τροποποιημένες κάρτες PC στο Mac λειτουργούν μεν κανονικά, αλλά δεν μπορούν να εμφανίζουν την οθόνη εκκίνησης του υπολογιστή. Αυτό για μένα ήταν πρόβλημα, γιατί τρέχω πολλαπλά λειτουργικά συστήματα και χρησιμοποιούσα το rEFIt για να επιλέγω από ποιό σύστημα θα εκκινούσε ο υπολογιστής. Όμως μια και δεν ήμουν διατεθειμένος να πληρώσω για την έκδοση Mac της κάρτας γραφικών όταν μπορούσα να κάνω τη δουλειά μου με τα μισά χρήματα, αποφάσισα να προσαρμοστώ στην έλλειψη της οθόνης εκκίνησης και άρχισα να χρησιμοποιώ το QuickBoot.
Από τις διαθέσιμες εκδόσεις της ATI Radeon HD 5770 στο Πλαίσιο, αποφάσισα να αγοράσω την Sapphire Vapor-X 5770 που έχει βελτιωμένο (και πιο αθόρυβο) σύστημα ψύξης από την «απλή» Sapphire 5770. (Φυσικά πρώτα εξέτασα την λίστα συμβατών καρτών για να βεβαιωθώ πως η κάρτα αυτή θα μπορούσε να μετατραπεί για χρήση στο Mac Pro.)
Για να χρησιμοποιηθεί η Sapphire Vapor-X 5770 στο Mac Pro, πρέπει να αλλάξει το firmware που περιέχει στη ROM της. Αυτό μπορεί να γίνει αρκετά εύκολα, αρκεί να υπάρχει μια εγκατάσταση των Windows (δηλαδή Bootcamp) στο Mac Pro. (Εάν δεν υπάρχει, θα πρέπει να κατασκευαστεί ένα CD που να τρέχει το DOS ή τα Windows, και να τρέξει το Mac Pro από αυτό το CD.)

Η χρήση του ATi Winflash είναι πολύ απλή. Με το κουμπί Save αποθηκεύετε στο δίσκο ένα backup του firmware της κάρτας, και με το κουμπί Load Image φλασάρετε την κάρτα με νέο firmware.
Για το νέο firmware, υπάρχουν δύο επιλογές: είτε να χρησιμοποιηθεί το έτοιμο firmware που έχουν κατασκευάσει μέλη του φόρουμ netkas.org, είτε η δημιουργία ενός προσαρμοσμένου firmware που θα είναι βασισμένο στο αρχικό firmware που περιέχει η κάρτα γραφικών. Εγώ προτίμησα την δεύτερη επιλογή που προσφέρει μεγαλύτερη συμβατότητα, αν και είναι πιο περίπλοκη στην υλοποίηση. Και στις δύο περιπτώσεις θα χρειαστεί το πρόγραμμα ATi WinFlash που θα χρησιμοποιηθεί για να γίνει το backup του πρωτότυπου firmware και το «φλασάρισμα» της κάρτας με το νέο τροποποιημένο firmware.
Για όποιον θέλει να κάνει την διαδικασία, τα βήματα για την προσαρμογή της Sapphire Vapor-X 5770 για χρήση στο Mac Pro είναι τα εξής:
- Πρώτα πάμε στις ρυθμίσεις συστήματος και επιλέγουμε το partition των Windows ως το δίσκο εκκίνησης. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί από την στιγμή που θα εγκατασταθεί η Sapphire στη θέση της GeForce, το Mac OS X δεν θα δείχνει πια εικόνα στην οθόνη μέχρι να αλλάξουμε το firmware της κάρτας. Αντιθέτως, τα Windows (ή το DOS) θα μπορούν να στέλνουν σήμα στην οθόνη απροβλημάτιστα.
- Στην συνέχεια σβήνουμε το Mac και ανταλλάσσουμε την GeForce με την Sapphire.
- Εκκινούμε το Mac από τα Windows. Πιθανότατα η ανάλυση της οθόνης θα έχει πέσει στo 640×480, μια και τα Windows δεν θα έχουν εγκατεστημένους οδηγούς για την κάρτα. Οπότε κατεβάζουμε τους κατάλληλους οδηγούς από την ιστοσελίδα της AMD/ATi και τους εγκαθιστούμε. Αυτό δεν είναι απαραίτητο για τη διαδικασία, αλλά θα είναι πιο βολικό να δουλεύουμε την οθόνη σε μεγαλύτερη ανάλυση.
- Τρέχουμε το πρόγραμμα ATi WinFlash (ως διαχειριστές στα Windows Vista/7) και αποθηκεύουμε το πρωτότυπο firmware.
- Τώρα πρέπει να τροποποιήσουμε το πρωτότυπο firmware που αποθηκεύσαμε στο προηγούμενο βήμα, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία και τις οδηγίες του φόρουμ. Μια και η δουλειά πρέπει να γίνει στο Mac OS X, είτε θα πρέπει να σβήσετε τον υπολογιστή και να ξαναβάλετε την GeForce για να εκκινήσετε τον υπολογιστή από το Mac OS X, είτε να χρησιμοποιήσετε ένα άλλο Mac.
- Έχοντας δημιουργήσει την τροποποιημένη έκδοση του firmware, τρέχουμε πάλι το ATi WinFlash από τα Windows, και «φλασάρουμε» την ROM της κάρτας γραφικών.
- Τέλος, κάνουμε επανεκκίνηση στο Mac OS X. Εάν όλα έχουν πάει καλά, δεν θα βλέπετε πια την οθόνη εκκίνησης με το μήλο, αλλά μετά από λίγο θα εμφανιστεί κανονικά το desktop του Mac OS X. Μια και η κάρτα αυτή υποστηρίζεται από το Mac OS X, έχει ήδη οδηγούς και δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτα άλλο. Η κάρτα θα δουλεύει κανονικά, και με λίγη ώρα εργασίας (εμένα τα παραπάνω βήματα -μαζί με την αντικατάσταση της κάρτας- μου πήρανε περίπου μισή ώρα) έχετε μια νέα κάρτα γραφικών στη μισή από την τιμή που την χρεώνει η Apple!